De programmabegroting bestaat uit diverse onderdelen. In deze leeswijzer wordt bij alle onderdelen een korte uitleg gegeven.

Aanbiedingsbrief

In de aanbiedingsbrief geeft het college van burgemeester en wethouders de hoofdlijnen van deze programmabegroting weer.

Financiële positie

In dit hoofdstuk worden de financiële gegevens die bij de afzonderlijke programma’s zijn opgenomen gebundeld. Zo wordt in één oogopslag inzichtelijk hoe de gemeente er financieel voor staat. Vervolgens wordt daar een korte toelichting op gegeven. Verder staan we stil bij het structurele begrotingssaldo en geven we aan welke financiële uitgangspunten zijn gehanteerd bij het opstellen van de begroting.

Financiën programma’s in één oogopslag

In dit onderdeel laten we in een figuur zien hoe onze uitgaven over de programma’s verdeeld zijn.

Programma’s

We hebben een nieuwe programma-indeling opgesteld naar aanleiding van het nieuwe coalitieakkoord 'Kansen zien, kansen pakken'. Hierbij hebben we zo veel mogelijk de indeling van de hoofdstukken van het coalitieakkoord aangehouden.
Deze wijziging van programma's hebben invloed op de verdeling van budgetten. Dit hebben we verwerkt in het bestaande beleid.

Per programma beschrijven we de doelstellingen en wat we gaan doen om deze te realiseren. Bij het onderdeel programma-informatie geven we aan met welke verbonden partijen we samenwerken om de doelstellingen te realiseren, welke beleidskaders relevant zijn, op welke indicatoren we sturen en wat de verplichte indicatoren vanuit waarstaatjegemeente.nl zijn. Daarna geven we een toelichting op het nieuw beleid, de 3O-ontwikkelingen en de uitkomsten van de septembercirculaire. Tenslotte geven we een overzicht van de financiën van het programma en de subsidies in het programma.
Na het vaststellen van de begroting verwerken we alle financiële ontwikkelingen binnen de programma’s in de administratie. Daarmee actualiseren we de budgetten.

Nieuw beleid

Bij het onderdeel 4.1 bij elk programma geven we een financiële vertaling en concretisering van de ambities weer.

3O-ontwikkelingen

3O-ontwikkelingen zijn financiële afwijkingen op bestaande activiteiten. Bij de uitvoering van een activiteit kan in de loop van het jaar blijken dat meer geld nodig is om deze volledig uit te kunnen voeren. Aan de andere kant komt het ook voor dat we activiteiten voor minder geld kunnen uitvoeren dan we oorspronkelijk dachten. De financiële afwijkingen kunnen dus zowel meevallers als tegenvallers zijn. Deze brengen we 2 keer per jaar in beeld: bij de eerste financiële tussenrapportage en bij de programmabegroting.
De afwijkingen moeten aan 3 criteria voldoen om tot een bijstelling van het budget te kunnen leiden: afwijkingen moeten onuitstelbaar, onvoorzienbaar en onvermijdbaar zijn. We lichten dit toe bij elk programma in onderdeel 4.2.
Budgettair neutrale wijzigingen (wijzigingen die niet inhoudelijk van aard zijn en per saldo geen geld kosten) noemen we in de programma’s alleen. In bijlage 3 hebben we een totaaloverzicht met toelichting opgenomen.  

Mei- en septembercirculaire

Per programma geven we een overzicht van de uitkomsten van de mei- en septembercirculaire van het gemeentefonds (onderdeel 4.3). In bijlage 4 staat een totaaloverzicht.

Paragrafen

De opgenomen paragrafen zijn op grond van wetgeving een verplicht onderdeel van de begroting. Het gaat bij de paragrafen telkens om onderwerpen met een groot financieel belang. Door deze op een centrale plek in de begroting op te nemen wordt een goede informatievoorziening over deze onderwerpen gewaarborgd en is de informatie inzichtelijk.
Daarnaast hebben we ervoor gekozen een paragraaf over het Integraal Voorzieningenbeleid toe te voegen. Hierin worden de uitgangspunten, actuele ontwikkelingen, visie en aanpak toegelicht.
Verder hebben we een paragraaf investeringsplan toegevoegd, met een totaaloverzicht van de lopende investeringen, vervangingsinvesteringen en nieuwe investeringen.

Bijlage 1. Voortgangsrapportage Integraal Uitvoeringsprogramma (IUP) openbare ruimte

De gemeente voert elk jaar een groot aantal projecten uit in het kader van het Integraal Uitvoeringsprogramma (IUP) voor de openbare ruimte. Het gaat dan om werkzaamheden aan bijvoorbeeld wegen, fietspaden, riolering en openbaar groen. In de voortgangsrapportage wordt inzicht gegeven in de stand van zaken van deze werkzaamheden.

Bijlage 2. Overzicht incidentele baten en lasten

In deze bijlage wordt een overzicht van de incidentele baten en lasten gegeven. Incidenteel houdt in dat het gaat om baten en lasten die een tijdelijk karakter hebben. Deze zitten slechts één of enkele jaren in de begroting.

Dit overzicht geeft niet alleen inzicht in de incidentele baten en lasten, maar is ook een hulpmiddel bij het beoordelen van het structurele begrotingssaldo. De baten en lasten die niet incidenteel zijn, zijn immers structureel van aard. Het structurele begrotingssaldo geeft aan of de structurele lasten met structurele baten worden afgedekt. Als dat het geval is, is de begroting structureel in evenwicht. In het hoofdstuk over de financiële positie, aan het begin van de programmabegroting, voeren we deze toets uit.

Bijlage 3. Budgettair neutrale wijzigingen

In meerdere programma’s zijn in de tabel bij onderdeel 6 budgettair neutrale wijzigingen opgenomen. Dit zijn wijzigingen die niet inhoudelijk van aard zijn en per saldo geen geld kosten. Soms gaat het over wijzigingen binnen één programma, in andere gevallen zijn de wijzigingen programma-overstijgend. Volgens de voorschriften van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) moeten deze wijzigingen zichtbaar worden gemaakt en gerapporteerd.

Om dat op een overzichtelijke manier te doen hanteren we hiervoor de volgende werkwijze:
In de programma’s waarbij budgettair neutrale wijzigingen voorkomen is steeds één totaalregel in de tabel bij onderdeel 6 opgenomen. In deze bijlage is een totaaloverzicht opgenomen, waarbij wijzigingen boven de € 100.000 worden toegelicht.

Bijlage 4. Uitkomsten mei- en septembercirculaire 2018

In deze bijlage is een uitgebreide toelichting op de uitkomsten van de mei- en septembercirculaire opgenomen. De afzonderlijke effecten zijn ook als posten bij de desbetreffende programma’s opgenomen.

Bijlage 5 en 6. Financieel overzicht bestaande begroting

In de programma’s zijn de cijfers van het totale programma op hoofdlijnen weergegeven. Meer gedetailleerde cijfers zijn in deze bijlage opgenomen.
In bijlage 6 geven we een meerjarig financieel overzicht per taakveld weer.

Bijlage 7. Totaaloverzicht subsidies

In deze bijlage geven we een totaaloverzicht van alle subsidies die we verstrekken.